Whisky

(z galickiego: uisge beatha - woda życia) - to napój alkoholowy produkowany głównie w Szkocji. Produkty nazywane mianem „whisky”, powinny pochodzić ze Szkocji. Whisky single malt produkowane jest w 100% ze słodu jęczmiennego (ziaren jęczmienia poddanych słodowaniu) lub jęczmienia (nieskiełkowanego ziarna). Whisky dojrzewa w dębowych beczkach, przez przynajmniej trzy lata. Whisky Szkocka destylowana jest dwa razy. Ponadto może być starzona w różnego rodzaju beczkach m.in. w beczkach po Winie, Rumie, Bourbonie czy Sherry. Niektóre whisky, są leżakowane przez cały okres, w powyższego rodzaju beczkach, a niektóre tylko w końcowym okresie leżakowania, przelewane są przykładowo do beczki po sherry. Dzięki takim zabiegom, whisky nabierają ciekawszych aromatów i posmaków. Whisky Szkocka musi być leżakowana przynajmniej 3 lata. Regiony produkcji whisky: Speyside, The Highlands, The Lowlands, Campbeltown, Szkockie wyspy, Islay. Słownik: Słodowanie - samo słodowanie, czyli przemiana jęczmienia w słód, trwa około 8 dni i dzieli się na 4 główne etapy. Etap pierwszy, to samo przygotowanie ziaren, polegające na nasiąknięciu ich wodą, wtedy ziarna zaczynają kiełkować (namaczanie trwa około 30-45 godzin). Drugi etap zaczyna się podczas kiełkowania, które trwa około 3-5 dni, z ziarenka musi wyrosnąć liścień wielkości ziarenka. Korzonek teraz więdnie. Po wyrośnięciu listków, następuje trzeci etap suszenia(najpierw jest zalewane ziarno, gorącą wodą - 85 stopni C). Celem suszenia jest wyeliminowanie nieprzyjemnego smaku. Suszenie jest przeprowadzane później nad dymem torfowym, dzięki czemu właśnie Szkockie trunki, mają swój charakterystyczny dymny posmak. Ostatni czwarty etap, to odkiełkowanie słodu, czyli usunięcie korzonków (jest to bardzo łatwe, gdyż ziarna są suche). Teraz opuszczający słodownię, słód ma postać złocistego, suchego i kruchego ziarna, gotowego do produkcji whisky.

Trochę historii...

udokumentowana historia (zawarta wzmianka w dokumencie dotyczącym sprzedaży słodu) szkockiej whisky rozpoczyna się w 1494 roku, natomiast jej początki sięgają znacznie wcześniej, gdyż ów dokument zawierał wielką sprzedaż (duże ilości) „szkockiego spirytusu”. Była to więc już produkcja na dużą skalę. Następne informacje udowadniają, iż destylację prowadzono w całym kraju – najintensywniej odbywało się to w miejscach, gdzie nie brakowało zboża, wody, ani opału do ogrzania alembików. Pędzenie whisky było zajęciem sezonowym, kiedy to po zbiorach pozostawał jakiś zapas zboża. Trunek ten prawdopodobnie przybył do Szkocji z Irlandii, gdzie już w VII wieku tamtejsi mnisi pędzili odpowiednik naszej okowity, który był wykorzystywany w celach leczniczych jako środek na różne dolegliwości i przedłużający życie. Według wielu źródeł sztukę destylacji przywiózł do Irlandii święty Patryk. Do szkocji trafiła zaś najprawdopodobniej przywieziona przez Szkotów z Dalriady. W tamtych czasach pijano whisky bez dodatku wody, nie starzoną w beczkach, dlatego też alkohol był tak ostry, że dodawano do niego cukier, zioła i przyprawy. Była to słodowa whisky pędzona w alembikach miedzianych. Na początku destylowana była tylko w Highlands, pod koniec XVIII wieku, gdy tylko w Edynburgu zostało naliczonych 400 alembików, rząd wprowadził system licencji i podatków – w związku z czym mógł kontrolować produkcję whisky. Szkocję i Anglię połączyła unia realna w 1707 roku, wtedy też zadecydowano, iż najważniejszym źródłem państwowego dochodu będą opłaty akcyzowe. W 1725 roku wprowadzono podatek od słodu, co wywołało zamieszki na ulicach Glasgow i zapoczątkowało nielegalną produkcję whisky. Nielegalne destylarnie miały ogromną przewagę nad destylarniami działającymi zgodnie z prawem. Sytuacja zmieniła się dopiero w 1823 roku, kiedy weszła w życie ustawa akcyzowa ( każdy nielegalny gorzelnik mógł zalegalizować swój interes za 10 funtów opłaty licencyjnej ) i przez okres dwóch lat wzrosła liczba legalnych gorzelni o ponad 100%, a szmuglowanie whisky przestało mieć sens. Tym sposobem zaczęto koncentrować się na stworzeniu podstaw nowoczesnego przemysłu produkcji whisky.